Śmierć kogoś bliskiego, zawody miłosne, samotność, problemy zawodowe i finansowe – to tylko niektóre z licznych przyczyn mogących powodować depresję i rozchwianie emocjonalne wśród naszych bliskich. Jedną z metod pomocy im jest rozmowa. Aby ta spełniła swój nadrzędny cel i pomogła wyjść z impasu, należy pamiętać o kilku zasadach, których przestrzeganie zapewni satysfakcjonujący efekt. Podpowiadamy, w jaki sposób rozmawiać z potrzebującymi pomocy, aby pomóc im w trudnych chwilach.
Cierpliwość i inicjatywa
Każdy z nas doświadczył sytuacji, gdy znajomy, przyjaciel, ktoś bliski w wyniku skomplikowanych sytuacji życiowych popadł w problemy emocjonalne. Zewnętrznym wyrazem takiego stanu rzeczy mogą być przygnębienie, ospałość, spowolnione reakcje. W takiej sytuacji nie należy czekać i ruszyć z konkretną pomocą. Jaką? Porozmawiać z nim.
Podtrzymywanie stałego kontaktu z osobą cierpiącą to jeden z najważniejszych kroków ku efektywnej pomocy. Niejednokrotnie należy wyjść z inicjatywą i nie zrażać się początkową obojętnością. Co ważne, bierności rozmówcy nie należy interpretować również jako odrzucenia naszych propozycji czy obojętności na nasze starania. Zamknięcie w sobie towarzyszące załamaniu nerwowemu znacząco utrudnia kontakt z drugim człowiekiem, dlatego, zanim podejmiemy jakiekolwiek działania, należy uzbroić się w cierpliwość w oczekiwaniu efektów.
Nie należy także zniechęcać się w przypadku braku widocznych oznak wdzięczności. Musimy pamiętać, że osoba znajdująca się w kryzysie emocjonalnym może mieć problemy z okazywaniem przywiązania. Co więc należy zrobić konkretnie? Przede wszystkim być dyspozycyjnym, słuchać uważnie i nie hamować wyrażania bólu. Krzyk, płacz, śmiech wszystko to są naturalne metody, które pozwalają ujść nagromadzonym emocjom. Nie należy ich tłumić.
Towarzystwo zamiast rad
Nie ma chyba nic bardziej denerwującego niż płytkie rady udzielane przez bliskich podczas trudnych chwil. Ich użycie to duży błąd, który może wywołać poczucie lekceważenia.
Rady tego typu nakierowane są przede wszystkim na własną satysfakcję. Obserwując cierpienie drugiego, chcemy bowiem udowodnić sobie, że umiemy działać, a najłatwiejszą krokiem ku temu jest wygłoszenie banalnego sloganu. To, co może sprawić przyjemność nam, w żaden sposób nie pomoże jednak drugiej osobie. Jaka jest więc alternatywa? Czy wobec konieczności powstrzymania się od tego typu prostych rozwiązań, należy stać i patrzeć obojętnie na ból przyjaciela? Oczywiście nie. Powinniśmy odpowiednio przeformułować nasze myśli i komunikować głównie swoją ciągłą obecność i chęć pomocy. Zamiast wyświechtanych „będzie dobrze” czy „głowa do góry”, lepiej powiedzieć „niezależnie co będzie się działo, będę przy Tobie”.
Wykorzystanie tego typu powiedzeń podkreśla symetryczność relacji między parterami. Udzielający rady nie jest już tym, który zna rozwiązanie i lekceważąco stoi nad cierpiącym, ale tym, który zapewnia o chęci stałej pomocy i swoim towarzystwie na każdym etapie wychodzenia z problemów. Partnerska relacja przełamuje impas i w rezultacie pomaga wyjść z trudnej sytuacji.
Kolejną kwestią jest zagadnienie poruszania tematu depresji. Należy robić to niezwykle delikatnie. Lepsze od zdawkowego pytania wprost będą komunikaty oparte na artykulacji spostrzeżeń lub uczuć. Trzeba również wyrażać troskę o stan zdrowia i sygnalizować gotowość do pomocy.
Rozmowa z dzieckiem
Specyficzną odmianą rozmowy jest ta przeprowadzana z dzieckiem. W wyniku niedostatecznie rozwiniętych umiejętności komunikowania swoich emocji najmłodsi wymagają szczególnej uwagi i dużej ilości poświęconego czasu.
Dobrym pomysłem na zainicjowanie rozmowy o problemach dziecka jest zaproponowanie wspólnej zabawy czy drobnych prac domowych. Sytuacje tego typu stanowią naturalną okazję do konwersacji. Warto także pamiętać, aby zawsze poświęcać pełną uwagę, wyrażać się precyzyjnie oraz nie unosić się, gdy nasza pociecha okazuje niesubordynację.
Nie należy także zapominać, że prowadzona rozmowa powinna być przede wszystkim wymianą myśli i odczuć, a nie jednostronnym wywiadem przeprowadzanym przez rodzica na swoim dziecku. Tylko dzięki zachowaniu przyjaznej relacji, wysiłek będzie miał sens i przyniesie konkretne rezultaty.
***
Załamanie psychiczne, depresja, gorsze chwile mogą zdarzyć się każdemu. Ważne, aby podczas takich momentów mieć koło siebie bliskich przyjaciół. Rozmowa z nimi i cierpliwe towarzystwo może pomóc wyjść nawet z najtrudniejszych sytuacji życiowych. Podczas czasu spędzanego razem ważna jest umiejętność rozmowy i słuchania. Tej, jak się okazuje, można łatwo się nauczyć. Wystarczy przestrzegać kilku wymienionych wyżej zasad.