Bezdomność to niezwykle złożony problem, a osoby nią dotknięte przechodzą przez szereg traumatycznych przeżyć. Z tego powodu pomoc, jaką chcemy im ofiarować, powinna być przemyślana i jak najbardziej profesjonalna. Co możemy zrobić i gdzie mamy skierować człowieka pozbawionego schronienia?

Smutne statystyki z 2017 roku wykazują, że w Polsce jest ponad 33 tys. bezdomnych. A to tylko dane osób, które zgłosiły się o pomoc do różnego rodzaju jednostek socjalnych i charytatywnych. Dlatego w rzeczywistości ludzi pozbawionych dachu nad głową może być o wiele więcej. Nie znaczy to jednak, że sytuacja ta musi trwać i są oni niejako skazani na wieczną tułaczkę. A my, jeśli jesteśmy świadkiem takiej sytuacji, możemy przyczynić się do ich powrotu do normalności. Co możemy zrobić i do kogo możemy się zwrócić po wsparcie?

Ośrodki Pomocy Społecznej

Odbudowa życia dla osoby bezdomnej nie jest łatwa, ale jest możliwa. Co istotne, wsparcie w całym procesie reintegracji społecznej i zawodowej, zarówno psychologiczne, jak i materialne, oferuje szereg organizacji państwowych oraz różnego rodzaju fundacji charytatywnych. Jeśli znamy osoby bezdomne i chcemy poszukać dla nich ratunku, najlepiej jest zwrócić się do lokalnych władz. A dokładniej udać się w zależności od miejsca zamieszkania do Miejskiego albo Gminnego Ośrodka Opieki Społecznej. Tam profesjonalni i kompetentni pracownicy powiedzą, co można zrobić i pokierują nas dalej. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by spróbować działać na własną rękę. Gdzie się wtedy udać?

Punkty pomocy bezdomnym

Praktycznie w każdym mieście istnieje szereg schronisk i noclegowni dla bezdomnych. To jednak niejedyny rodzaj wsparcia, jakie jest przewidziane dla ludzi znajdujących się w tej ciężkiej sytuacji. Ogólnie pomoc osobom bezdomnym dzieli się na dwa rodzaje.

Pierwsza forma to wsparcie doraźne, którym są:

• bezpłatne jadłodajnie
• punkty z charytatywnymi paczkami żywnościowymi
• punkty z darmową odzieżą
• punkty bezpłatnej pomocy medycznej
• darmowe pralnie
• darmowe łaźnie

Większość tego typu placówek utrzymywanych jest przez organizacje charytatywne, takie jak Caritas, Czerwony Krzyż, a także parafie, zakony oraz inne fundacje. Część z nich finansują również regionalne MOPS-y. Lokalnych adresów poszczególnych punktów można szukać na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w zakładkach – Pomoc Społeczna – Bezdomność.

Druga forma wsparcia to udzielenie schronienia, co gwarantują:

• Schroniska dla bezdomnych – jest to całodobowe schronienie tymczasowe, gdzie osoby bezdomne mogą liczyć również na pomoc w odzyskaniu samodzielności życiowej, znalezieniu pracy oraz wyjściu z bezdomności.
• Domy stałego pobytu – w tego typu placówkach mogą mieszkać osoby, które powróciły już do normalnego życia i mają pracę czy stały dochód, jednak nie stać ich jeszcze na samodzielne utrzymanie.
• Noclegownie – są to miejsca, w których osoba bezdomna może spędzić noc w bezpiecznych dla zdrowia i życia warunkach.
• Ogrzewalnie – miejsca te gwarantują bezpieczny pobyt interwencyjny, dostępne w nich jest ciepło i przynajmniej miejsce siedzące.

Pamiętać należy również o tym, że bezdomność dotyka nie tylko pojedynczych dorosłych czy pełnoletnich ludzi. Bezdomnymi stają się również samotne matki z dziećmi czy kobiety w ciąży, uciekające przed patologiczną sytuacją domową, a także młodzież. Dla takich osób przeznaczone są specjalne placówki takie jak np. schroniska dla samotnych matek i pogotowia opiekuńcze dla nieletnich.

Schroniska dla bezdomnych – co warto jeszcze wiedzieć?

Pomagając konkretnej osobie, pamiętać musimy o tym, że schroniska i noclegownie często dzielą się na te przeznaczone tylko dla kobiet lub tylko dla mężczyzn. Co istotne, praktycznie zawsze podstawowym warunkiem skorzystania z możliwości noclegu lub pobytu w placówce schroniska jest całkowita abstynencja. Natomiast osoby bezdomne mające problem z alkoholem lub innymi uzależnieniami, które chcą zerwać z nałogiem i powrócić do normalnego życia, mogą uzyskać wsparcie w ośrodkach MONAR – MARKOT, które rozsiane są po całej Polsce.

Spis wszystkich placówek i schronisk, tak jak w przypadku pomocy doraźnej, można znaleźć na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W wielu polskich miastach znajdują się również regionalne oddziały wsparcia dla osób pozbawionych domu, oferowane przez ogólnie znane ze swojej działalności na rzecz bezdomnych Towarzystwo Pomocy im. Św. Alberta, które na chwilę obecną posiada aż 87 placówek pobytowych. Ośrodki te również są wymienione w spisach dostępnych na stronie ministerstwa (MRPiPS).